Różowe kamienie szlachetne i ozdobne to temat, który może zainteresować zarówno miłośników biżuterii, jak i osoby zafascynowane magią i znaczeniem kamieni. Różowy kolor kojarzy się z miłością, romantyzmem, delikatnością i kobiecością, ale także z nowoczesnością i ekstrawagancją. (Zob: Kamienie przyciągające miłość) W tym artykule przedstawię i omówię kilka najpiękniejszych i najbardziej pożądanych różowych kamieni, które można znaleźć w naturze.
Czym są kamienie szlachetne, a czym ozdobne?
Zacznijmy od przypomnienia, czym są właściwie kamienie szlachetne i ozdobne. Kamienie szlachetne to minerały, wykorzystywane w jubilerstwie, które posiadają trzy cechy: są piękne, trwałe pod względem fizycznym i chemicznym oraz rzadkie. Kamienie szlachetne stosuje się do wyrobu biżuterii i innych przedmiotów ozdobnych, a także jako obiekty kolekcjonerskie i inwestycyjne. Do najpopularniejszych kamieni szlachetnych należą diament, rubin, szmaragd i szafir. Jest to tzw. „Wielka Czwórka”, czyli kamienie tradycyjnie cenione najwyżej, których wartość nie zmienia się od wieków. Poza nimi istnieje szereg mniej znanych kamieni szlachetnych. Wśród nich znajdziemy właśnie te o barwie różowej.
Kamienie ozdobne to minerały, wykorzystywane w jubilerstwie, które nie spełniają jednego z wymienionych trzech kryteriów: są albo zbyt nietrwałe (turkus, malachit, lapis lazuli), albo zbyt pospolite (ametyst).
Czym charakteryzują się różowe kamienie szlachetne i ozdobne?
Jaskraworóżowy sferokobaltyt czy tzw. Róża Inków – przekrój stalaktytu rodochrozytowego, przypominający plaster grejpfruta – wzbudzają ogromne zainteresowanie turystów, zwiedzających nasze muzeum. Wszystko dlatego, że intensywnie różowy kolor jest niezwykle rzadki w przyrodzie i wielu osobom wydaje się nienaturalny. Zapewne spytacie: A co z agatami? Przecież różowych agatów jest dużo! Różowe plastry agatu, które można spotkać w sklepach z pamiątkami są w rzeczywistości barwione. Mało kto się tym przejmuje, ponieważ praktyka barwienia tych minerałów jest powszechna i bardzo stara – sięga czasów starożytnego Rzymu. Warto mimo to zdawać sobie sprawę, że agaty, choć bywają różowawe, nigdy nie będą mieć w naturze koloru fuksji.
Różowe zabarwienie minerałów spowodowane jest obecnością pewnych konkretnych pierwiastków w ich strukturze. Zwykle są to chrom, mangan, kobalt lub tytan.
Różowe kamienie szlachetne
Różowy szafir
Mało kto zdaje sobie sprawę, że szafiry są nie tylko niebieskie. Szafir to odmiana korundu, podobnie jak rubin. O ile rubiny są tylko czerwone, szafiry mogą mieć też inne kolory. Jednymi z najbardziej cenionych są właśnie różowe odmiany. Różowy szafir zawiera domieszki jonów tytanu, które nadają mu różowy kolor. Może mieć różne odcienie, od bladego różu po purpurowy. Jest bardzo ceniony za swój blask i twardość, która wynosi 9 w skali Mohsa. Różowy szafir jest często używany do wyrobu biżuterii, zwłaszcza pierścionków zaręczynowych.
Morganit
Morganit to odmiana berylu, zawierająca domieszki manganu, które nadają mu różowy kolor. Jego nazwa nie pochodzi od czarodziejki Morgany Le Fay (niestety), lecz od nazwiska amerykańskiego bankiera i kolekcjonera kamieni Johna Morgana. Morganit może mieć różne odcienie, od bladego różu po brzoskwiniowy. Morganit jest ceniony za swój delikatny i romantyczny kolor, który dobrze komponuje się z różowym złotem. Morganit jest stosunkowo twardy, ma 7,5-8 w skali Mohsa, i przezroczysty, co sprawia, że jest idealny do szlifowania i oprawiania. Najpiękniejsze morganity pochodzą z Madagaskaru.
Rubelit
Rubelit to różowa odmiana turmalinu, kamienia szlachetnego, który może występować chyba we wszystkich możliwych barwach. Turmalin trafił do Europy dopiero w XVIII wieku z Cejlonu. Posiada podłużne kryształy z charakterystycznym prążkowaniem, dlatego bardzo łatwo rozpoznać go w postaci surowej. Turmalin to minerał silnie dychroiczny, co oznacza, że jego odcień zmienia się nieco w zależności od kierunku obserwacji. Z jednej strony może wydawać się landrynkowo-różowy, z drugiej ciemnoczerwony lub nawet fioletowawy. Istnieją także turmaliny polichromatyczne, które łączą w sobie różne, często bardzo odmienne barwy, np. różowo-zielony turmalin arbuzowy. Twardość rubelitu jest wysoka. Wynosi 7-7,5 w skali Mohsa. Więcej o turmalinie.
Kunzyt
Kunzyt to różowa odmiana spodumenu. Jest to rzadki minerał, z którego pozyskuje się ważny dla elektroniki lit. Jego różowa, przezroczysta odmiana, zwana kunzytem, zaliczana jest do kamieni szlachetnych i bywa stosowana w jubilerstwie. Swój kolor kunzyt zawdzięcza domieszkom manganu. Pierwsze Mn-spodumeny odkryto w Pala Chief Mountains w Kalifornii w 1901 roku i nazwano na cześć gemmologa i wiceprezydenta firmy Tiffany George’a Kunza. Do dzisiaj najpiękniejsze kunzyty pochodzą właśnie z Kalifornii, z gór Pala. Twardość kunzytu wynosi 6-7 w skali Mohsa.
Różowe kamienie ozdobne
Rodochrozyt
Do różowych kamieni ozdobnych zaliczmy rodochrozyt. Jego nazwa pochodzi od greckiego słowa rodon – róża. Rodochrozyt charakteryzuje się delikatnymi pofalowanymi, biało-różowymi liniami i lekką przezroczystością. Najpiękniejsze rodochrozyty pochodzą z Argentyny, z prowincji Catamarca. Występuje tam również słynna forma naciekowa rodochrozytu, zwana Różą Inków. Więcej o rodochrozycie.
Rodonit
Nazwa rodonitu również pochodzi od słowa rodon. Kamień ten łatwo pomylić z rodochrozytem, gdyż często ma podobny odcień. Jest jednak nieprzezroczysty i zwykle zawiera białe lub czarne wrostki innych minerałów. Piękne okazy rodonitu występują na Uralu i wydobywane były w czasach carskich. Z rodonitu wykonany został m.in. grobowiec carowej Marii Aleksandrowny. Więcej o rodonicie.
Różowy opal
Różowy opal zaliczany jest do opali ozdobnych, gdyż, w przeciwieństwie do szlachetnych odmian, nie wykazuje opalizacji. Jego atutem jest natomiast delikatny różowy, lekko brzoskwiniowy kolor. Różowe opale wydobywane są w jednym miejscu na Ziemi, w peruwiańskich Andach.
Kwarc różowy
Na koniec zostawiłam najbardziej znany różowy kamień ozdobny, czyli uwielbiany przez wszystkich kwarc różowy. Kwarc różowy to, jak sama nazwa wskazuje, odmiana kwarcu. Swoją bladoróżową barwę zawdzięcza domieszkom jonów manganu. W przeciwieństwie do ametystu czy kryształu górskiego nie tworzy ładnie wykształconych kryształów. Występuje w zbitych skupieniach i przez to często jest nieprzezroczysty. Najwięcej kwarcu różowego pochodzi z Brazylii i Magadagaskaru.